Sürdürülebilirlik Nedir?
Sürdürülebilirlik, küresel ısınma, iklim krizi, yenilenebilir enerji, geri dönüşüm... Artık hepimiz bu kavramları konuşuyoruz. Zira yaşadığımız afetler, kaynakların yetersiz kalmaya başlaması, bunlara bağlı olarak artan kitlesel göçlerle birlikte ne yazık ki gezegenimizin geleceğinin karanlık olduğu gerçeğiyle yüz yüzeyiz. Tüm bunları düşündüğümüzde aklımıza takılan birçok soru var: Sürdürülebilirlik ne demek? Küresel ısınmayı durdurabilir miyiz? İklim krizinin etkileri neler olabilir? Yenilenebilir enerjiyi daha fazla nasıl kullanabiliriz? Hangi geri dönüşüm yöntemleri döngüsel ekonomiye katkı sağlar? Bu sorulara mantıklı yanıtlar ararken, elbette harekete geçmek ve bilinçli olmak çok önemli. Önce işin teorik kısmına girelim ve en geniş kapsamlı tanımı olan "sürdürülebilirlik" kavramının detaylarına inelim.
Sürdürülebilirlik ne anlama gelir?
Sürdürülebilirliğin evrensel olarak kabul edilmiş tek bir tanımı yok. Ancak çoğunlukla ‘gelecek nesillerin kendi ihtiyaçlarını karşılama yeteneğinden ödün vermeden bugünün ihtiyaçlarını karşılamak’ olarak tanımlanıyor. Üretim, çeşitlilik ve tüketimin devamlılığı sağlanırken hem toplumsal hem de ekolojik olarak daimî olmak anlamına geliyor.
Bu noktada bir de ‘Sürdürülebilirlik ne değildir?’ sorusunu yanıtlamamız gerek. En genel yanlış kanı sürdürülebilirliği sadece ekoloji ile tanımlamak. Oysa sürdürülebilirlik kalıcı refahı tesis etmek için her şeyin bir arada düşünülmesi gerektiğini kabul eden bütünsel bir yaklaşım. Bu da bizi sıradaki soruya götürüyor.
Sürdürülebilirlik neleri kapsar?
Sürdürülebilirliğin ekonomi, toplum ve çevre olmak üzere farklı boyutları bulunuyor. Yani sadece çevreye saygılı bir yaşam tarzı benimsemek sürdürülebilirlikle eşanlamlı sayılmıyor. Sosyal eşitlik, ekonomik kalkınma, refah gibi faktörleri denkleme katmak ve tüm insan faaliyetlerini denge içinde var etmek için adım atmayı gerektiriyor. Örneklendirelim mi?
Çevreyi koruma: Karbon ayak izini azaltmak, üretimde kaynakların sürdürülebilir kullanımını sağlamak, atık yönetimi, biyoçeşitliliğin korunması, enerji ve su tasarrufu, geri dönüşüm gibi adımlarla ekosistemin bütünlüğünü ve esnekliğini korumaya odaklanır.
Ekonomik kalkınma: Kaynakları koruyarak ekonomik büyümeyi sağlamayı ve refahı yükseltmeyi hedefler. Yeşil yatırımlar, inovasyon ve Ar-Ge, adil ticaret, sürdürülebilir finansman, döngüsel ekonomi gibi kavramları ön planda tutar.
Sosyal gelişme: Sosyal adalet, fırsat eşitliği, kapsayıcılık, eğitim, sağlık, toplum bilinci, toplumsal cinsiyet eşitliği gibi hayatın her alanında tatmin edici ve sürdürülebilir bir standarda ulaşmayı anlatır. Bir yandan da sosyal sorunlara çözüm yaratacak girişimcilik projelerine kapı aralar.